ضوابط اخلاقی در پژوهشهای علوم رفتاری

Authors

مجید صدوقی

abstract

پیچیده تر شدن روشهای جمع آوری، سازماندهی و تحلیل اطلاعات در علوم رفتاری بر وسعت پژوهشها افزوده و چنین گسترشی به آگاهی و نگرانی بیشتر نسبت به موضوع اخلاق پژوهش انجامیده و کنکاش در مسائل اخلاقی در این حیطه را الزامی ساخته است. در علوم رفتاری، تخطّی و تجاوز از اصول اخلاقی عمدتاً شامل دستکاری شرکت کنندگان در مطالعه یا وجود برخی از تهدیدهای پنهان و فقدان  مصونیت در برابر آن و نیز بررسیهای پنهانی امور محرمانه و شخصی افراد است که افشاگری آن موجب ناراحتی روحی یا اجتماعی آنان می شود. مقاله حاضر، ضمن مرور روند تاریخی اثرگذار بر شکل گیری ضوابط اخلاقی پژوهش و مسایل اخلاقی متعارف در علوم رفتاری، ضوابط اخلاقی در بعضی روشهای پژوهش مانند کارآزمایی بالینی و مطالعه موردی و نیز برخی روشهای جمع آوری اطلاعات  را بررسی و به لزوم تأسیس نهادهای نظارتی همچون کمیته های اخلاق در پژوهش علوم رفتاری و چیستی و چگونگی آنها پرداخته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

معیارهای اخلاقی در پژوهشهای علوم انسانی

‌زمینه: این مقاله نقش و اهمیت معیارهای اخلاقی را در تحقیقات علمی بررسی می کند. در دهه های اخیر که علم با اقتصاد پیوندهایی یافته، سبب نگرانی دانشمندان شده است. زیرا این پیوند ممکن است تحقیقات علمی را تابع منافع اقتصادی نماید. در واکنش به این نگرانی، مجامع علمی و دانشگاهها از بررسی و آموزش مسائل اخلاقی حمایت می کنند و در پی آن هستند که آموزشهای اخلاقی را در برنامه درسی و تحقیقاتی، هرچه بیشتر ادغا...

full text

اصول اخلاقی و شرعی در پژوهشهای علوم پزشکی

  چهار رکن اخلاق عبارتند از کرامت انسانی (Human Dignity) ، سود رسانی (Beneficence) ، ضرر نرسانی (Non Malfeasance) و عدالت (Justice) . در بررسی کاربردی اصول اخلاق در پژوهش ‌ های علوم پزشکی می ‌ توان نگاه ویژه ‌ ای به هر یک از این اصال داشت. از سوی دیگر در ایران، سابقه طولانی در زمینه علوم پزشکی و اخلاق پزشکی از پیش از اسلام تا دوران شکوفائی علوم دانشمندان مسلمان وجود دارد. در این مقاله سعی شده ا...

full text

تبیین آماری فرضیات در پژوهشهای مدیریتی – رفتاری

آمار یکی از ابزارهای مهم پژوهشگران به شمار می رود و فهمیدن اصطلاحات ، روشها و منطق آماری برای کسانی که از مطالب تحقیقی استفاده می کنند ، اهمیت زیادی دارد. در هر حال ، در کاربرد روشهای آماری و نتیجه گیری از شواهد آن محدودیتهای وجود دارد که باید آنها را شناخت . یک روش آماری را نباید در تحلیل داده ها به کار برد مگر اینکه پیش فرض ها و محدودیتهای اساسی که زیر بنای کاربرد آن را تشکیل می دهد به روشنی ...

full text

راهبردهای ارزش‌آفرینی در پژوهشهای علوم انسانی اسلامی

هدف: پژوهش حاضر به دنبال ارتباط بین فنّاوری نرم با تحقیقات علوم انسانی و به منظور ارزش‌آفرینی در پژوهشهای علوم انسانی اسلامی بود. روش: این پژوهش یک مطالعۀ کیفی و کمّی(آمیخته) است که به صورت توصیفی- تحلیلی با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌ها...

full text

نگرشی بر جایگاه فرهنگ و ضوابط اخلاقی در گردشگری

در مقاله حاضر نیاز به تدوین ضوابط اخلاقی گردشگری در کشورمان مورد تاکید قرار گرفته است. به همین منظور نویسنده، نخست به اهمیت روزافزون گردشگری در عرصه بین المللی و همچنین بخشها، سازمانها و گروههای متعدد ذینفع و مشارکت کننده در گردشگری اشاره نموده است. در این رهگذر ضمن توجه به برخی نکات در خصوصی توسعه پایدار و مفاهیم مربوط به آن، تأکید شده است که مفهوم توسعه تنها از دیدگاه اقتصادی مورد لحاظ قرار ن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
روش شناسی علوم انسانی

Publisher: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

ISSN 1608-7070

volume 17

issue 67 2011

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023